مقدمه و کلیات

1. میکروارگانیسم ها (آفتکشهای میکروبی)
2. فرآورده های طبیعی
3. ماکروارگانیسم ها
4. عوامل بیوشیمیایی

کاربرد عوامل میکروبی در کنترل حشرات و بیماریها

ویروسها

باکتریها

قارچها

نماتدها

منبع:وبلاگ انسکتاریوم

دستورالعمل های مبارزه بیولوژیک با آفات کشاورزی...

دستورالعمل مبارزه بیولوژیک با کرم ساقه خوار برنج

دستورالعمل رهاسازی عوامل کنترل بیولوژیک در مزارع ذرت

دستورالعمل رهاسازی زنبورهای تریکوگراما و براکون درمزارع سویا

دستورالعمل رهاسازی زنبورهای تریکوگراما و براکون درمزارع گوجه‌فرنگی

دستورالعمل رهاسازی زنبورهای تریکوگراما و براکون در مزارع پنبه

دستورالعمل مبارزه بیولوژیک با شپشکهای آردآلود

دستورالعمل مبارزه بیولوژیک با کرم سیب

دستورالعمل مبارزه تلفیقی با آفت پسیل پسته

دستورالعمل مبارزه بیولوژیک با کرم گلوگاه انار

دستورالعمل مبارزه بیولوژیک با آفات گلخانه ای

1 - حشرات مفید توصیه شده علیه مگسهای سفید

1-1- زنبور پارازیتوئید Eretmocerus mundus

1-2- زنبور پارازیتوئید Encarsia formosa

1-3 - کنه شکاری Amblyseius swirskii  

2- حشرات مفید توصیه شده علیه کنه های عنکبوتی

2-1- کنه شکاری Amblyseius californicus

2-2- کنه شکاری Phytoseiulus persimilis 

3- حشرات مفید توصیه شده علیه تریپسهای مهم

3-1-کنه شکاری Amblyseius swirskii  

4-حشرات مفید توصیه شده علیه شته ها

4-1- زنبور پارازیتوئید   Aphidius colemani

4-2- زنبور پارازیتوئید   Aphidius ervi

4-3- پشه    Aphidoletes aphidimyza

5-حشرات مفید توصیه شده علیه مگسهای مینوز 

5-1- زنبور   Dacnusa sibirica   

5-2- زنبور   Diglyphus isaea   

6- حشرات مفید توصیه شده علیه شپشکهای آرد آلود

6-1- کفشدوزک    Cryptolaemus montrouzieri

منبع:وبلاگ انسکتاریوم

راهنمای استفاده از حشرات مفید علیه آفات مهم گلخانه:

لیست حشرات مفید توصیه شده علیه آفات گلخانه:

1- حشرات مفید توصیه شده علیه مگسهای سفید  

1-1- زنبور پارازیتوئید   Eretmocerus mundus

2-1- زنبورهای پارازیتوئید   Eretmocerus mundus & Encarsia formosa 

3-1- زنبور پارازیتوئید   Encarsia formosa

4-1 - زنبورهای پارازیتوئید   Eretmocerus eremicus & Encarsia Formosa

5-1- زنبور پارازیتوئید   Eretmocerus eremicus

6-1- زنبورهای پارازیتوئید   Eretmocerus mundus & Eretmocerus eremicus

7-1-  بالتوری   Chrysoperla carnea

8-1- سن شکاری   Dicyphus Hesperus

9-1- سن شکاری      Macrolophus caliginosus

10-1- کنه شکاری   Amblyseius swirskii

2- حشرات مفید توصیه شده علیه کنه های عنکبوتی

1-2- سن شکاری   Dicyphus Hesperus

2-2- سن شکاری   Macrolophus caliginosus

3-2- کنه شکاری   Amblyseius californicus 

4-2- لاروهای شکاری پشه   Feltiella acarisuga

5-2- کنه شکاری   Phytoseiulus persimilis 

3- حشرات مفید توصیه شده علیه تریپسهای مهم

1-3- کنه شکاری   Hypoaspis aculeifer

2-3- کنه شکاری   Hypoaspis miles

3-3- کنه شکاری   Amblyseius swirskii

4-3- کنه شکاری   Amblyseius degenerans

5-3- کنه شکاری   mblyseius cucumeris

6-3- سن شکاری   Orius insidiosus

7-3- سن شکاری   Orius laevigatus

8-3- سن شکاری   Orius majusculus

9-3- سن شکاری   Orius strigicollis

10-3- سن شکاری   Macrolophus caliginosus

4- حشرات مفید توصیه شده علیه شته ها

1-4-  زنبور پارازیتوئید   Aphidius colemani

2-4- زنبور پارازیتوئید   Aphidius ervi

3-4-  زنبور پارازیتوئید   Aphelinus abdominalis

4-4- پشه   Aphidoletes aphidimyza

5-4-  مگس   Episyrphus balteatus

6-4-  بالتوری   Chrysoperla carnea

7-4- کفشدوزک   Adalia bipunctata

5- حشرات مفید توصیه شده علیه مگسهای مینوز

1-5-زنبور   Dacnusa sibirica

2-5-زنبور   Diglyphus isaea

3-5-زنبورهای   Dacnusa sibirica & Diglyphus isaea

6- حشرات مفید توصیه شده علیه شپشکهای آرد آلود

1-6- کفشدوزک   Cryptolaemus montrouzieri

2-6- زنبور پارازیتوئید   Leptomastix dactylopii

منبع:وبلاگ انسکتاریوم

دانشمندان به تازگی و با کمک گرفتن از مهندسی ژنتیکی در رشته های ابریشم تغییراتی ایجاد کرده اند که می تواند منجر به تولید نخ ها و پارچه های مستحکم، ضدگلوله و ضدآتش شود.
    به گزارش مهر، دانشمندان امیدوارند این کشف جدید بتواند منجر به تولید نخ های مستحکم تر، باندهای ویژه برای قربانیان سوختگی و جلیقه های ضدگلوله شود.
    کرم های ابریشم دست ورزی شده ژنتیکی می توانند رشته های محکمی به وجود آورند که درون آنها پروتئین تار عنکبوت وجود داشته و از این رو از کش سانی و انعطاف پذیری بالاتری برخوردارند، به این شکل چنین نخ هایی در طیف گسترده ای از مصارف پزشکی کاربرد خواهند داشت.
    ویژگی هایی مانند هم نوع خواری و سلطه طلبی عنکبوت ها مانع از پرورش این جانداران برای تولید انبوه ابریشم حاصل از تار عنکبوت است. از این رو محققان دانشگاه ویومینگ تصمیم گرفتند با ایجاد تغییرات ژنتیکی در کرم های ابریشم آنها را وادار به تولید تارهای ابریشمی با ویژگی های مشابه تارهای عنکبوت کنند.
    برای انجام این کار محققان کرم های ابریشم تراریختی را پرورش دادند که از توالی ژنتیکی عنکبوت ها برخوردارند. پروتئین تار عنکبوت ها از گذشته در باکتری ها، مخمرها، گیاهان، حشرات و سلول های پستانداران تراریخت تولید شده با این همه تلاش های پیشین برای ترکیب آنها با تارهای ابریشمی که توسط کرم های ابریشم تولید شده اند، با شکست مواجه شده است.
    اما نتایج پروژه جدید که توسط محققان در حال اجراست منجر به تولید تارهای ابریشمی شده است که به مقاومی تارهای عنکبوت و محکم تر از تارهایی است که توسط کرم های ابریشم ساخته می شوند. محققان بر این باورند که به زودی می توان از این کرم های ابریشم در کارخانه های ساخت ابریشم های حاوی پروتئین تار عنکبوت استفاده کرد. براساس گزارش میل آنلاین، تغییرات ژنتیکی ایجاد شده در کرم های ابریشم باعث می شود تا تارهای ابریشمی ایجاد شده از ویژگی های مکانیکی کاملامتفاوتی نسبت به تارهای ابریشم در کرم های معمولی برخوردار باشند.
منبع:  روزنامه کیهان، شماره 20122 به تاریخ 25/10/90، صفحه 7 (دانش و پژوهش)

در تحقیق مشترک محققانی از دانشگاه ساسکس انگلیس و دانشگاه سائوپوئولو برزیل نخستین گونه از زنبورهای سرباز کشف شدند.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محققان گونه ای از زنبور گرمسیری به نام Tetragonisca angustula را در ایالت سائوپائولو برزیل مورد بررسی قرار دادند.

این زنبورها در زبان محلی جاتایی (Jatai) نامیده می شوند و لانه های آنها بر روی درختان یا حفره های دیوار بنا شده و یک ملکه و 10 هزار زنبور کارگر در هر کندو زندگی می کنند.

زنبورهای جاتایی دارای یک سبک زندگی خاص هستند و وظایف به صورت دوستانه بین آنها تقسیم شده است. در بین زنبورهای کارگر جاتایی گروهی وظیفه محافظت از لانه و فرزندان ملکه را بر عهده دارند.

زنبورهای سرباز جاتایی با سایر اعضای لانه دارای وجه تمایزهایی هستند. این زنبورها 30 درصد قوی تر از سایر زنبورها بوده، سرشان کوچک تر است و پاهای بلندتری دارند. تقریبا یک درصد زنبورهای کارگر هر لانه در اندازه زنبورهای سرباز هستند.

زنبورهای سرباز جاتایی در مدخل ورودی لانه حضور دارند؛ بطوری که می توانند بلافاصله حمله دشمن احتمالی را ردیابی کنند

به گفته محققان، زنبورهای سرباز جاتایی به دلیل وظیفه دفاعی که بر عهده دارند، از لحاظ ظاهری نیز متفاوت هستند. تفاوت اندازه زنبورهای سرباز جاتایی به آنها در مقابله با دشمن اصلی شان، زنبور سارق Lestrimelitta limao کمک می کند.

بر خلاف زنبورهای عسل که تنها یک روز وظیفه حفاظت از لانه را بر عهده دارند، زنبورهای سرباز جاتایی بیش از 3 هفته عهده دار حفاظت از کندو هستند و با افزایش سن به کارهای دیگر مشغول می شوند.

پیش از این نمونه کارگران سرباز تنها در خانواده مورچه ها و موریانه ها دیده شده بود.
منبع: خبرگزاری ایسنا (www.isna.ir)

دانشمندان موفق به کشف شهر مورچه ای عظیم زیرزمینی در برزیل شده اند که به عنوان رقیبی برای دیوار چین تلقی می شود. این ابرشهر مورچه ای زیرزمینی در فضایی به وسعت 500 فوت مربع و در عمق 26 فوتی زیرزمین قرار دارد. به نظر می رسد که این ابر شهر یکی از بزرگترین سکونتگاه های کلونی مورچه ها در جهان و محل زندگی میلیون ها حشره باشد.

براساس این ساختار این ابرشهر بسیار پیچیده بوده و راه ها و مسیرهای مارپیچی در این شهر زیرزمینی دیده می شود. پژوهشگران بیش از 10 تن بتن را به داخل سوراخ های روی سطح تزریق کردند که به عنوان کانال های تهویه هوا برای مورچه ها عمل می کنند. حدود ده روز نیز طول کشید تا آنها بتوانند خاک های اطراف ساختار مارپیچی شهر مورچه ای را تخلیه کرده و نمای اصلی آن را مشخص کنند.

منبع: روزنامه ایران، شماره 5003 به تاریخ 16/11/90، صفحه 28 (صفحه آخر)

کنترل مگس پیاز

 تنها با کنترل شیمیایی نمیتوان با مگس پیاز مبارزه کرد. اگر واقعاً مایل به کنترل این آفت هستید باید برنامه های زیر را به دقت به اجرا در بیاورید:

1- سیرهای آفت زده قابل برگشت نیستند و باید جمع آوری و با آتش یا زیر خاک کردن معدوم شوند.

2- جمع آوری و معدوم نمودن بقایای کشت و سپس شخم در کاهش جمعیت آفت موثر است.

3- کاشت در خزانه و انتقال نشاها به مزرعه بهتر از کاشت مستقیم بذر در مزرعه است.

4- استفاده از سموم گردی، گرانوله و گرد پاشی یا گرانول پاشی نتیجه بهتری دارد.

5- استفاده از حشره کش قبل از کاشت در مسیر کاشت بذر بخصوص در کنترل نسل دوم موثر است. همچنین ضدعفونی بذور قبل از کاشت با سم لاروین توصیه میشود.

6- چون حشرات کامل مگسها در اول صبح یا عصر هنگام غروب آفتاب فعال هستند بهتر است سمپاشی با سم دیازینون با رعایت دوره کارنس در همین موقع ها انجام شود. بخصوص موقعی که هنوز تخمریزی نکرده باشند بسیار موثر است. یعنی به محض مشاهده مگسها (شکل) سمپاشی انجام شود. 

7- از بین بردن علفهای هرز و تناوب زراعی در کاهش جمعیت موثرند.

8- در کنترل شیمیایی آفت نوع سم که شما زیاد تاکید دارید اهمیت زیادی ندارد ولی ممکن است در اثر مصرف بی رویه سموم پدیده مقاومت پیش آمده باشد که در این صورت باید از مصرف یک نوع سم پرهیز کرده و هر از گاه سموم را تعویض کرد.

برگرفته از: Siencedaily

سوسک هرکول با نام علمی Dynastes Herculesعنوان معروف ترین و بزرگ ترین سوسک های کرگدنی دنیای حشرات را یدک می کشد.
    این سوسک متعلق به خانواده Scarabaeidae (سرگین غلتان ها) و بومی جنگل های بارانی آمریکای جنوبی و مرکزی است. قد و قواره این حشره در برخی نرهای فوق العاده نادر تا طول 170 میلی متر نیز می رسد و بی هیچ تردیدی یک هرکول واقعی در دنیای حشرات است.
    سوسک هرکول را به نسبت اندازه اش قوی ترین جانور روی زمین نیز می خوانند چون با شاخ هایش قادر به برداشتن باری تا 850 برابر وزن خود است. البته اندازه بزرگ سوسک هرکول با احتساب شاخ طویلش است که آن را بالاتر از شش گونه همجنس خودش قرار داده و برای کسب عنوان بزرگ ترین سوسک دنیا نیز تنها دو گونه رقیب از خانواده سوسک های شاخک دراز را با 175 و 180 میلی متر جلوتر از خود می بیند. اما اگر به سوسک های هرکول بدون در نظر گرفتن شاخ هایشان نگاهی بیندازیم، شاهد سقوط آنها به رتبه های پایین تر رده بندی در اندازه طول خواهیم بود و آنجاست که حتی ماده ها را بزرگ تر از نرها خواهیم یافت.
    ولی واقعیت این است که سوسک سرگین غلتان بیشتر از هر چیز به واسطه همین شاخ های قفسه سینه ای و جمجمه ایش مورد توجه قرار گرفته است. شاخ هایی که می توانند درازتر از پیکر خود سوسک نیز طویل تر شده و به اصلی ترین عضو بدن این حشره تبدیل شوند، این شاخ بزرگ و پراهمیت در سوسک هرکول عمدتا برای مصاف با سایر نرها مورد استفاده قرار می گیرد و به حشره، ظاهری پرهیبت می دهد که انسان را به یاد جنگجویان افسانه ای می اندازد.
    تاکتیک جنگی هرکول نیز شامل 3 مرحله گرفتن دشمن با شاخ ها، به هوا بلند کردن و سپس کوبیدن بر زمین برای شکستن سر دشمن است. سوسک های هرکول نر و ماده، ظاهر کاملامتفاوتی دارند، به طوری که ماده ها عموما جثه بزرگ تر، ولی قد کوتاه تری دارند و فاقد شاخ معروف هستند. ولی نرها کوچک تر، اما قد بلندتر و رشیدتر بوده و شاخ افسانه ای بسیار زیبایی دارند. لاروهای این حشره بیشتر عمرشان را صرف تونل زدن میان چوب های در حال فساد می کنند که منبع غذایی اصلی آنها محسوب می شود.
    
    
 روزنامه جام جم، شماره 3200 به تاریخ 20/5/90، صفحه 12 (دانش)

یکی از موفق ترین روش های کنترل آفات تا امروز استفاده از ژن باکتری BT در گیاهان است. این ژن، پروتئینی است که از گیاه در برابر حمله آفات با از بین بردن آنها محافظت می کند.
بررسی ها نشان می دهد حشرات اندک اندک در حال بالابردن مقاومت خود به این روش هستند و این موضوع قطعا تهدیدی جدی برای موفقیت این روش محسوب می شود، اما پروفسور بروس تاباشنیک روشی را ابداع کرده که طی آن و با ایجاد تغییر کوچکی در ساختار ژنتیکی سموم BT می توان مقاومت بعضی از آفات عمده را در برابر سموم طبیعی BT کنونی در هم شکست.
سموم حاوی BTتنها حشراتی را از بین می برد که در شکمشان دقیقا همان گیرنده های پروتئینی را دارند که سم به آنها می چسبد. این موضوع یکی از دلایلی است که سموم BT به عنوان یکی از سموم سازگار با محیط زیست در زمینه کنترل آفات محسوب می شوند. این سموم همه حشرات را از بین نمی برد. به عنوان مثال سم BT کتان باعث از بین رفتن زنبورهای عسل، کفشدوزک ها و دیگر حشرات سودمند نمی شود.
بر خلاف حشره کش هایی که به شکل گسترده استفاده می شوند، سموم BT تنها طیف کوچکی از حشرات را از بین می برد چرا که توانایی این سموم ارتباط مستقیمی با واکنش گیرنده های سلولی سطح شکم حشره با سم دارد. عملکرد این سم مانند کلیدی است که فقط قفل مخصوص به خود را باز می کند و اگر قفل عوض شود قادر به بازکردن آن نیست.
حشرات با تغییرات تکاملی سریع، خودشان را با شرایط متفاوت سازگار می کنند. هر چه سم بیشتری استفاده شود، حشره بیشتر نسبت به آن مقاوم می شود. از آنجا که حدود 2 دهه است از سم BT در بیش از 140 میلیون جریب زمین کشاورزی در سرتاسر جهان استفاده شده، می شد انتظار داشت که حشرات با تغییر در ساختار بدنی خود راه تکامل را برای گریز از این حشره کش طبیعی در پیش گرفته باشند.
بنابراین محققان تصمیم گرفتند مطالعات بیشتری روی نحوه عملکرد سم BT داشته باشند تا مانع مقاومت بیش از حد حشرات شده و آنها را تحت کنترل درآورند. آنها موفق شدند عملکرد مرحله به مرحله سم، شامل این که سم به چه گیرنده هایی متصل می شود، با چه آنزیمی واکنش می دهد و بسیاری موارد دیگر را در سطح ملکولی مدلسازی کنند.

حال مشخص شده که سم به پروتئین کادرین در شکم حشره متصل می شود و در نهایت باعث مرگ او می گردد. مطالعه روی Pectinophora gossypiella یکی از سرسخت ترین آفات مزارع پنبه نشان داد که جهش های ژنتیکی در این حشره باعث تغییر پروتئین کادرین شده و در نتیجه سم دیگر مانند گذشته تاثیری روی حشره نمی گذارد.
به همین دلیل، پژوهشگران تصمیم گرفتند به وسیله مهندسی ژنتیک سم BT را به گونه ای تغییر دهند تا نیازی به پروتئین کادرین برای از بین بردن این آفت نداشته باشد.
در اولین آزمایش، سم جدید توانست آفت مزارع تنباکو را براحتی از بین ببرد. این آفت با تکنیکی به نام تداخل RNA توانسته بود تولید پروتئین کادرین را در بدنش متوقف کند.
تاثیر این سم روی آفات مزارع پنبه که این پروتئین را با جهش های ژنتیکی در بدنشان تغییر داده بودند نیز موفقیت آمیز بود و آنها را هم از پای درآورد.
محققان معتقدند سم جدید قادر است هر حشره با هویتی که با ایجاد جهش در گیرنده پروتئین کادرین خود مکانیسم مقاومتی در بدنش به وجود آورد را از بین ببرد اما آزمایش های بعدی نشان داد داستان آنقدرها هم شیرین به پایان نرسیده است.
مشاهدات بعدی حکایت از آن دارد که این سم همواره قادر به از بین بردن حشرات تکامل یافته نبوده و در عوض روی برخی حشراتی که مقاومت آنها در برابر سم ناشی از عوامل دیگری است، موثرتر عمل می کند. هنوز بدرستی مشخص نیست که چرا سموم جدید روی برخی زنجیره های مقاومتی موثر و روی برخی دیگر ناکارآمد است.
بر اساس نتایج آزمایشگاهی به نظر می رسد که سم BT جدید بتواند کارکرد مطلوبی داشته و روی حداقل بخشی از آفات موثر باشد، اما هنوز تصمیمی برای تست واقعی آن در زمین های کشاورزی اتخاذ نشده است. حداقل نفعی که از این تحقیق عاید بخش صنعت و کشاورزی می شود ایجاد روش های سازگار با محیط زیست در کنترل آفات است.

روزنامه جام جم، شماره 3275 به تاریخ 22/8/90، صفحه 12 (دانش)

موریانه ها نقش اکولوژیکی عظیمی را به ویژه در محیط زیست های بیابانی و با حاصلخیزی پایین ایفا می کنند . در مناطق دور افتاده با حاصلخیزی پایین در استرالیا که مقدار بسیار کمی نزولات جوی دریافت می کند کمبود رطوبت منجر به سازگاری بهت انگیز تعدادی از حیواناتی که در آن جا زندگی می کنند، به طور برجسته موریانه ها شده است. موریانه ها مهمترین تجزیه کنندگان در محیط های خشکند، زیرا قادرند مواد غذایی را دوباره به زمین بازگردانند، خاک بسازند و رطوبت را حفظ نما یند. توانایی موریانه ها در سازگار شدن با محیط های خشک به آن ها اجازه می دهد که در محیط هایی که دیگر تجزیه کنندگان رایجی نظیر باکتری ها و قارچ ها نمی توانند عمل کنند نقش تجزیه کنندگی مهمی را ایفا کنند . موریانه ها در دو گروه م وریان ههای ابتدایی که دارای تاژکداران همزیست هستند و موریانه ها عالی که از موریانه های ابتدایی تکامل یافته تر هستند بصورتی که تاژکداران همزیست را از دست داده اند و آنها را با باکتری جایگزین نموده اند طبقه بندی می شوند .

گردآورنده: داود سلطانی